دعای آدم (قرآن)در آیات قرآن به درخواستها و دعای آدم علیهالسلام اشاره شده است. ۱ - دعا برای فرزند صالحدرخواست فرزند صالح از خدا، از سوى آدم و حوّا عليهماالسلام: «هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِيَسْكُنَ إِلَيْها فَلَمَّا تَغَشَّاها حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِيفاً فَمَرَّتْ بِهِ فَلَمَّا أَثْقَلَتْ دَعَوَا اللَّهَ رَبَّهُما لَئِنْ آتَيْتَنا صالِحاً لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ؛اوست كسى كه همه شما را از يك فرد آفريد؛ و همسرش را نيز از جنس او قرار داد، تا در كنار او بياسايد. سپس هنگامى كه با او آمیزش كرد، حملى سبك برداشت، كه با وجود آن، به كارهاى خود ادامه مىداد؛ و چون سنگين شد، هر دو از خدايى كه پروردگارشان است خواستند: اگر فرزند صالحى به ما دهى، به يقين از شاكران خواهيم بود.» مراد از «نفس واحده» آدم عليهالسلام و از «زوجها» حوّا عليهاالسلام است. [۲]
الجوهر الثّمين، ج ۲، ص ۴۴۴.
۲ - دعا برای آمرزشدعای آدم و حوّا عليهماالسلام براى جلب رحمت و آمرزش خدا: «وَ يا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ ... • قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ؛و اى آدم! تو و همسرت در بهشت ساكن شويد؛ ... گفتند: پروردگارا! ما به خويشتن ستم كرديم؛ و اگر ما را نبخشى و بر ما رحم نكنى، به يقين از زيانكاران خواهيم بود.» ۳ - اعتراف به ظلم هنگام دعااعتراف آدم و حوّا عليهماالسلام به ظلم خويش، هنگام دعا، براى جلب رحمت و آمرزش خدا: «وَ يا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ ... • قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ؛و اى آدم! تو و همسرت در بهشت ساكن شويد؛ ... گفتند: پروردگارا! ما به خويشتن ستم كرديم؛ و اگر ما را نبخشى و بر ما رحم نكنى، به يقين از زيانكاران خواهيم بود.» ۴ - اجابت دعااجابت دعاى آدم و حوّا عليهماالسلام، با اعطاى فرزند صالح به ايشان: «... فَلَمَّا تَغَشَّاها حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِيفاً فَمَرَّتْ بِهِ فَلَمَّا أَثْقَلَتْ دَعَوَا اللَّهَ رَبَّهُما لَئِنْ آتَيْتَنا صالِحاً لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ • فَلَمَّا آتاهُما صالِحاً ...؛... و چون سنگين شد، هر دو از خدايى كه پروردگارشان است خواستند: اگر فرزند صالحى به ما دهى، به يقين از شاكران خواهيم بود. امّا هنگامى كه خداوند فرزند صالحى به آنها (پدران و مادران از نسل آدم) داد....» ۵ - توجه به ربوبت هنگام دعاتوجّه آدم و حوّا عليهماالسلام به ربوبیّت خداوند، هنگام دعا: «وَ يا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ ... • قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ • ... فَلَمَّا أَثْقَلَتْ دَعَوَا اللَّهَ رَبَّهُما لَئِنْ آتَيْتَنا صالِحاً لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ؛و اى آدم! تو و همسرت در بهشت ساكن شويد؛ ... گفتند: پروردگارا! ما به خويشتن ستم كرديم؛ و اگر ما را نبخشى و بر ما رحم نكنى، به يقين از زیانکاران خواهيم بود. ... و چون سنگين شد، هر دو از خدايى كه پروردگارشان است خواستند: اگر فرزند صالحى به ما دهى، به يقين از شاکران خواهيم بود.» ۶ - پانویس
۷ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۳، ص۵۲۷، برگرفته از مقاله «دعای آدم علیهالسلام». |